Angst is een emotie en zoals alle emoties een chemisch proces dat 24 uur per dag continue plaatsvindt. Angst is tevens een beschermer, een verzonnen bescherming tegen een pijn die ooit gevoeld is en nu vooral niet gevoeld mag worden. De angst ontstaat als het welzijn van een persoon direct wordt bedreigd, maar ook als een persoon een situatie als bedreigend ervaart. Angsten kunnen kortdurend zijn, maar ook langdurend.
Veel cliënten in onze praktijk herkennen angsten, duidelijk voelbaar of sluipend op de achtergrond. In ieder geval hebben ze er last van en is dat vaak een reden om er nu eindelijk iets mee te willen doen; ze willen er vanaf.
Hoe werkt angst?
Hoe kun je angsten ontmantelen die parten spelen? Vaak weten we niet eens waar we bang voor zijn. De uitingsvorm angst wordt gevoeld maar hoe die is ontstaan en waarom het nu speelt lijkt vaak troebel. Dus is het zaak de angst te zien als een illusie, die we inmiddels zelf vorm gegeven hebben. Toen we net geboren waren en als een kleine baby op deze aarde belandde hadden we geen angst. Pas bij een ervaring van een bedreiging of de ervaring van de pijn is angst ontstaan. Angst om dit nog een keer mee te moeten maken bijvoorbeeld.
Ontmanteling van angst
“Hoe kom ik er vanaf?” een essentiële vraag en vooral mijn interesse hier. Een eerste stap is de angst in beeld te brengen. Een beeld, een plaatje, een idee. Dat idee is veelal gevoed door een overtuiging, die we in het moment van emotie op dat idee geplakt hebben en voilà een angst is geboren. De beste manier om de lading van een angst weg te nemen, is door de emotie van de angst aan te gaan. Dit klinkt heftig maar is in wezen een heel natuurlijk proces. Veel makkelijker dan het lijkt. De angst puur te adresseren als de emotie die het is. Zonder het plaatje en de overtuiging die we er inmiddels op gecreëerd hebben (namelijk: het lijkt eng).
Angst om kwetsbaar te zijn
Laat ik dit illustreren met een voorbeeld. “Ik heb een angst ontwikkeld om kwetsbaar te zijn want in het verleden heeft een situatie waarin ik me kwetsbaar voelde pijn opgeleverd.” Als therapeut begeleid ik je met voorzichtige technieken naar de ongewenste situatie van kwetsbaar zijn en kom je volledig in contact met het gevoel kwetsbaar te zijn. Je wordt dus niet meer tegengehouden door de ‘angstmuur’ die je er zelf voor gezet hebt. Je valt meteen in de kwetsbaarheid en in een moment van een seconde herken je dat kwetsbaar zijn zacht en groots aanvoelt. Het voelt goed en niet verkeerd of fout. Onmiddellijk is er de herkenning dat je bang bent geweest voor iets vanwege de angst. Je dacht daarmee jezelf te beschermen. Een misvatting een overtuiging die je er op geplakt hebt. Deuren gaan open die voorheen de weg afsloten naar het kwetsbaar zijn. Een prachtige ervaring die je hele lichaam het bewijs geven dat kwetsbaar zijn ruimte geeft en dit voelt als waarachtig. “Dit ben ik en dit voelt goed.” Weg angst voor kwetsbaarheid en daarmee mag je ook het gedrag dat voorheen kwetsbaarheid tegen hield, los laten; die fictieve bescherming is niet meer nodig. Twee vliegen in een klap: je hebt een angst ontmanteld en ja mag ervaren hoe vrij het voelt om je kwetsbaarheid te voelen. Wat een ontspanning.
Drs. Barbara Kok